FILOZOFSKI TEMELJI SUKOBA PRAVNOG POZITIVIZMA I ŠERIJATA
DOI:
https://doi.org/10.26340/muallim.v19i75.1674Ključne riječi:
pravo, pozitivizam, moral, Šerijat, vrijednost, činjeniceSažetak
UDK 29-13-18-74
Pozitivizam podrazumijeva i distinkciju između jeste i treba, odnosno između prava kakvo jeste i prava kakvo bi trebalo biti. Pozitivizam je negacija logičke implikacije ili bilo kakve veze između prava kakvo jeste i prava kakvo bi trebalo biti.
Kada čitate Radbrucha, Dworkina ili pak bilo kojeg drugog kritičara nekog od dominantnih tokova zapadne misli, možete vidjeti njihovu nemogućnost da se odupru silama centralne domene (čija je pravna manifestacija pozitivizam); istina, oni se kritički odnose spram nje, tj. nekog njenog dijela koji je predmet njihovog rada, ali je ta kritika vrlo često zasnovana na samim premisama koje su i dovele do ustoličenja predmetne ideje u centralnu domenu paradigme zapadnog mišljenja, odnosno zapadne filozofije.
Upravo u tome i leži problem cjelokupne moderne. „Nijedan savremeni zapadnjački politički sistem... ne mogu da spomenuti haos transformiraju u nešto što bi imalo svoj red – jednostavno zato što nijedan od tih sistema nije učinio ozbiljan pokušaj da političke i društvene probleme razmatra u svjetlu apsolutnih moralnih principa.“
Pozitivistički koncept koji odražava dihotomiju između jeste i treba u potpunosti je neprihvatljiv u bilo kakvom sistemu koji ima tendenciju da se nazove islamskim. S obzirom da je Šerijat, kao islamsko pravo, zasnovan na Božijoj objavi, uopće nije moguća distinkcija između prava i morala. Čak, ukoliko bismo prihvatili moderni lingvistički zahtjev pravljenja te distinkcije, pravo je ustvari aparat morala, odnosno – izvor prava je moral, jer je sama kur'anska objava u prvom redu usmjerena na moralno usavršavanje čovjeka.
Downloads
Objavljeno
How to Cite
Broj časopisa
Rubrika
License
Naknada:
a. Časopis ne naplaćuje naknadu za obradu članaka (APC) i naknadu za podnošenje članaka.
Autori koji objavljuju u ovom časopisu pristaju na sljedeće uvijete:
- Autori zadržavaju autorska prava i pružaju časopisu pravo prvog objavljivanja, pri čemu će rad jednu godinu po objavljivanju biti podložan licenci Creative Commons imenovanje koja omogućuje drugima da dijele rad uz uvijet navođenja autorstva i izvornog objavljivanja u ovom časopisu.
- Autori mogu izraditi zasebne, ugovorne aranžmane za ne-ekskluzivnu distribuciju rada objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorij ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je rad izvorno objavljen u ovom časopisu.
